SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU WSPÓŁFINANSOWANEGO Z EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO

Rodzaj sprawozdania: SPRAWOZDANIE KOŃCOWE (wersja syntetyczna)

I. INFORMACJE OGÓLNE

1.    Numer sprawozdania

2.    Numer i nazwa Działania: Promocja Przedsiębiorczości  2.5

3.    Numer i nazwa projektu: Z/2.14/II/2.5/1134/05 Jak uruchomić własny biznes – program szkoleniowo – doradczy dla studentów

4.    Okres realizacji projektu: 2006.01.01 – 2007.04.30

5.    Rodzaj projektu: Projekt szkoleniowo-doradczy

6.    Nazwa i adres Beneficjenta: Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, ul. Jagiellońska 59, 03-301 Warszawa, woj. Mazowieckie

7.    Osoba odpowiedzialna za realizację projektu: Jerzy Cieślik

II. PRZEBIEG REALIZACJI I,  POSTĘP RZECZOWY PROJEKTU

1.    Opis zadań/ etapów zrealizowanych w okresie objętym sprawozdaniem

Od 1 stycznia 2006 r. zostały uruchomione działania promocyjne mające na celu dotarcie z informacją o Projekcie do jak największej liczby potencjalnych kandydatów. Polegały one na:

a)    opracowaniu i wdrożeniu specjalistycznego wortalu http://twojbiznes.cieslik.edu.pl/ na którym zamieszczono wyczerpujące informacje o Projekcie oraz elektroniczny Kwestionariusz zgłoszeniowy

b)    wysłano oficjalne informacje do władz 93 szkół wyższych na terenie województwa Mazowieckiego

c)    wydrukowano plakaty i ulotki, które zostały następnie rozesłane celem rozwieszenia/ rozprowadzenie do wszystkich szkół wyższych woj. Mazowieckiego.

d)    zamieszczono ogłoszenie w dwutygodniku studenckim Studenckie ABC

e)    odbyto szereg wizyt informacyjnych na wybranych uczelniach z udziałem władz uczelni i organizacji studenckich.

Ponieważ pierwotny termin zgłoszeń zbiegał się z sesją egzaminacyjną i przerwą międzysemestralną w pierwotnym terminie zgłosiło się jedynie 60 kandydatów, podjęto decyzję o przedłużeniu terminu do 15 marca 2006. W dodatkowym terminie zgłosiło się jeszcze 103 osoby, co dało łącznie 163 kandydatów. Jeśli chodzi o dobór ostatecznej grupy uczestników kierowano się następującymi kryteriami:

a)    W pierwszej kolejności na listę uczestników włączono studentów, którzy są na końcowym etapie studiów. Wynika to z faktu, że jednym z głównych celów projektu jest wsparcie uczestników w faktycznym uruchomieniu biznesu. Pełne zaangażowanie w prowadzeniu biznesu byłoby trudne dla studentów początkowych lat studiów. Preferencje dla ostatnich lat była wyraźnie sformułowana na wortalu prezentującym program i warunki rekrutacji.

b)    Jeśli chodzi o kandydatów z młodszych roczników studiów uwzględniono tych kandydatów, których włączenie było uzasadnione potrzebą zapewnienia właściwej struktury uczestników.

- zapewnieniem odpowiedniej liczby kobiet

- udział uczelni mniejszych w tym także spoza Warszawy, tak by zapewnić możliwie szeroką reprezentację szkół wyższych Woj. Mazowieckiego.

Ponieważ w wyniku konsultacji z przedstawicielami środowisk akademickich i władz uczelni okazało się, że przewidywana lista rezerwowa na poziomie 15% może być zbyt mała by doprowadzić do końca fazy szkolenia planowaną liczbę 80 uczestników zdecydowano się podwyższyć listę rezerwową do 50%. W wyniku procedury rekrutacyjnej zakwalifikowano do Projektu 120 uczestników, w tym 80 na liście podstawowej a 40 na liście rezerwowej. Uczestnicy to studenci wywodzący się z 32 szkół wyższych Woj. Mazowieckiego.

W okresie marzec – czerwiec 2006 realizowany był program szkoleniowy dla uczestników podzielonych na dwie grupy szkoleniowe. W tym czasie zrealizowano cykl 8 warsztatów szkoleniowych, zgodnie z przyjętym programem.

W realizacji programu szkolenia istotną rolę odgrywało aktywne wykorzystywanie specjalistycznego wortalu http://twojbiznes.cieslik.edu.pl/ na którym zamieszczono materiały dydaktyczne oraz narzędzia do realizacji szczegółowych zadań a zwłaszcza identyfikacji i oceny pomysłów biznesowych, opracowania wstępnej koncepcji biznesu oraz biznesplanu. Dodatkowo, na wortalu zostało uruchomione forum służące wymianie poglądów między szkoleniowcami a uczestnikami a także między samymi uczestnikami. Wortal okazał się nieocenionym narzędziem biorąc pod uwagę fakt, że w Programie brali udział studenci z 32 uczelni wyższych woj. Mazowieckiego.

W trakcie szkolenia zaobserwowano przewidywany proces stopniowego wykruszania się uczestników. W tym celu zresztą stworzono na początku 50% listę rezerwową. Część studentów uświadomiła sobie już po pierwszych warsztatach, jaki wysiłek trzeba zrobić by uruchomić własny biznes i uznała, że jeszcze nie są do tego gotowi. Inni przecenili możliwość łączenia uczestnictwa w intensywnym Programie ze studiami. Dla innych zaskoczeniem był wysoki poziom wymagań oraz zakończenie szkolenia kompleksowym pisemnym testem. Jeszcze inni mogli zaobserwować wykształcenie się w trakcie kolejnych warsztatów czołówki merytorycznej Programu, z którą trudno byłoby konkurować w fazie doradczo-inwestycyjnej Programu.

Z ogólnej liczby 120 uczestników, którzy rozpoczęli szkolenie (80 osób z listy podstawowej plus 40 osób z listy rezerwowej) szkolenie do końca cyklu warsztatów dotrwało 70 osób, z czego do testu pisemnego przystąpiło 62 osoby. Test pisemny, przeprowadzony 21 czerwca 2006 r., składał się z 50 pytań wielokrotnego wyboru, które obejmowały całokształt problematyki objętej szkoleniem. Test zaliczyło 61 uczestników i ta grupa uzyskała certyfikaty ukończenia fazy szkoleniowej (uczestnictwa w podstawowym wsparciu szkoleniowo-doradczym w pełnym zakresie).

W grupie 61 finalistów fazy szkoleniowej znaleźli się studenci z 25 szkół wyższych. Warto zwrócić uwagę, że 42% finalistów to kobiety, podczas gdy w grupie rozpoczynającej szkolenie udział ten by wynosił 33%.

W ramach programu szkolenia uczestnicy mieli możliwości praktycznego zastosowania zdobytej wiedzy w przygotowaniu koncepcji własnych przedsięwzięć biznesowych i zasięgnięcia opinii i sugestii konsultanta projektu, z wykorzystaniem narzędzi i formatów opracowanych przez szkoleniowców. Przygotowania te obejmował trzy faz: identyfikację i ocenę pomysłów biznesowych, wstępną koncepcję biznesu oraz biznesplan w wersji bazowej. Takie rozwiązanie pozwoliło na efektywne przygotowanie i niejako płynne przejście do fazy doradczej mimo, że realizacja poszczególnych faz nie była warunkiem formalnym ukończenia szkolenia znaczna część uczestników skorzystała z tej możliwości w trakcie szkolenia:

a)     62 uczestników zidentyfikowało i oceniło pomysły biznesowe

b)    49 uczestników opracowało wstępną koncepcję biznesu

c)     32 uczestników opracowało bazową (szkoleniową) wersję biznesplanu.

W dniu 30 czerwca 2006 odbyło się podsumowanie fazy szkoleniowej programu i wręczenie certyfikatów ukończenia szkolenia. Jednocześnie omówione zostały zasady i warunki realizacji fazy doradczej i inwestycyjnej w okresie lipiec 2006 – kwiecień 2007. W tym celu został uruchomiony moduł doradczy na portalu, przeznaczony dla Beneficjentów Ostatecznych, kwalifikujących się do specjalistycznego wsparcia doradczego, wsparcia pomostowego oraz uzyskania dotacji inwestycyjnej.

W II półroczu 2006 r. została uruchomiona faza doradcza projektu. Na podstawie wniosków składanych przez uczestników, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą zostały opracowane aneksy do umów obejmujących specjalistyczne wsparcie szkoleniowo-doradcze. Takim wsparciem objętych zostało 17 uczestników projektu; 13 z nich skorzystało z dotacji inwestycyjnej a 12 ze wsparcia pomostowego. Natomiast kilku uczestników projektu (wiemy o 5 takich przypadkach) mimo, że uruchomiło działalność gospodarczą nie zdecydowało się wystąpić o dodatkowe formy wsparcia poza szkoleniem.

Wsparcie to było realizowane w 3 formach:

a)     indywidualnych spotkań i konsultacji zakwalifikowanych uczestników z Konsultantem Projektu. Postęp poszczególnych Beneficjentów Ostatecznych w uruchomieniu i rozwoju nowego biznesu był monitorowany w cyklu miesięcznym z wykorzystaniem specjalnie opracowanego narzędzia – Barometr Nowego Biznesu.

b)    comiesięcznych spotkań grupowych z Kierownikiem i Konsultantem Projektu w celu wymiany doświadczeń i tzw. dobrych praktyk. W okresie sprawozdawczym odbyło się 6 takich spotkań.

c)     tzw. Klubu Dynamicznego Biznesu – zamkniętego forum na wortalu służącym wymianie doświadczeń, dotyczących początkowej fazy prowadzenia nowego biznesu. W realizacji programu szkolenia istotną rolę odgrywało aktywne wykorzystywanie specjalistycznego wortalu http://twojbiznes.cieslik.edu.pl.

W III kwartale 2006 r. były przyjmowane od Beneficjentów Ostatecznych wnioski o wsparcie pomostowe i dotację inwestycyjną, zgodnie z przyjętą procedurą określoną w Ramowych Wytycznych dla Działania 2.5. Na wsparcie pomostowe zostało złożone 18 wniosków a na dotację inwestycyjna 18 wniosków. Ponieważ w projekcie zostały zagwarantowane środki dla 12 BO wyselekcjonowano pierwotnie 12 najlepszych projektów, którym udzielono wsparcia w obydwu formach.

W momencie uzyskania środków z Instytucji Wdrażającej na wsparcie pomostowe rozpoczęto rozpoczęte zostało w miesiącu październiku 2006 przekazywanie comiesięcznych wypłat wsparcia pomostowego dla 12 BO.

Jeśli chodzi o dotację inwestycyjną, zgodnie z procedurą 12 wniosków zostało skierowanych do Komisji Oceny Projektów. W pierwszym etapie zostało zaakceptowane 8 wniosków a dalszych 4 po złożeniu skorygowanych wniosków. Dodatkowo w przypadku 2 zaakceptowanych wniosków istniała potrzeba zmiany harmonogramu rzeczowo-finansowego. Wobec niejasności, co do obowiązujących przepisów nastąpiło złożenie wniosku do Komisji Oceny Projektów.

Ponieważ na realizację wypłat dotacji inwestycyjnej otrzymaliśmy jedynie ok. 50% wnioskowanej kwoty ze względu na limit budżetowy 2006 r., tylko jeden BO otrzymał zaliczkową kwotę dotacji na poziomie 80% wnioskowanej. Sześciu pozostałych otrzymało dotację na poziomie ok. 50% wnioskowanej kwoty. Mimo obietnic UM, co do szybkiego przekazania środków na początku 2007 r. dotarły one do nas dopiero w połowie lutego 2007. Spowodowało to istotne zakłócenia w realizacji projektów inwestycyjnych przez BO, którzy musieli w trybie awaryjnym uruchamiać własne środki na kontynuację działań określonych w biznesplanach.

W końcu marca 2007 na miesiąc przed zakończeniem projektu jedna Beneficjentka Ostateczna zadeklarowała chęć rozwiązania umowy o dotację inwestycyjną, motywując to szczególnymi względami osobistymi. Następnie zwróciła zaliczkową dotację. W tej sytuacji by wykorzystać dostępne środki w trybie awaryjnym wprowadziliśmy z listy rezerwowej dwóch nowych BO, przydzielając im po 50% zwolnionych środków.

2.    Problemy, jakie pojawiły się w trakcie realizacji Projektu

Ponieważ w wyniku rozpoznania sytuacji w środowisku studenckim okazało się, że 15% rezerwa uczestników może być zbyt mała podjęto decyzję o podniesieniu poziomu rezerwy do 50%. Mimo to rezerwa ta okazała się zbyt mała bowiem szkolenie z wynikiem pozytywnym ukończyło 61 osób a w końcowej fazie szkolenia nie było żadnych możliwości uzupełnienia listy o dodatkowych uczestników. Wydaje się, ze wobec charakterystycznego dla środowiska studenckiego „słomianego zapału” należałoby wprowadzić w przyszłości n.p. zwrotną kaucję, która skutecznie odstraszyłaby niesolidnych uczestników.

W trakcie realizacji projektu borykaliśmy się z ciągłymi opóźnieniami w dopływie środków, zarówno na bieżącą realizację projektu jak i na wsparcie finansowe dla beneficjentów ostatecznych. Wynikały one z następujących przyczyn:

a)     skomplikowanej i długotrwałej procedura rozliczania pośrednich wniosków o płatność.

b)    sztywnego podziału środków na rok kalendarzowy 2006 i 2007

c)     opóźnieniu w przekazywaniu środków na nasz rachunek bankowy mimo spełnienia wszystkich warunków formalnych.

Opóźnienie w spływie środków finansowych na realizację projektu stanowiło poważne zakłócenie a nawet zagrożenie dla osiągnięcia założonych rezultatów.

3.    Informacja o przeprowadzonych kontrolach/ audytach realizacji projektu, w szczególności o wykrytych nieprawidłowościach

W okresie sprawozdawczym nie były przeprowadzane kontrole ani audyty.

4.    Osiągnięte wskaźniki postępu rzeczowego realizacji projektu

Wskaźniki ilościowe

Jeśli chodzi o wskaźniki dotyczące fazy szkoleniowej to certyfikat ukończenia szkolenia i podwyższenia kwalifikacji otrzymało 61 Beneficjentów Ostatecznych. Była to liczba niższa od zakładanej liczby 80 Beneficjentów Ostatecznych, ze względu na opisany wcześniej proces wykruszania się uczestników fazy szkolenia. Natomiast, jeśli o udział kobiet wśród beneficjentów fazy szkolenia zakładany wskaźnik na poziomie 40% został przekroczony i wyniósł ponad 42%.

Relatywnie niższy od zakładanego jest udział osób zamieszkujących tereny wiejskie. Wynika to z faktu, że studenci wywodzący się z terenów wiejskich na czas studiów przenoszą się do ośrodków miejskich, w których zlokalizowane są wyższe uczelnie. Generalnie w przypadku studentów (uczestnikami byli wyłącznie studenci) kwestia miejsca zamieszkania jest bardzo niejednoznaczna i w sumie trudna do określenia.

Natomiast znacznie przekroczono realizację wskaźników dotyczących liczby mikroprzedsiębiorstw. Beneficjenci Ostateczni uruchomili minimum 21 mikroprzedsiębiorstw, wobec 12 planowanych. Siedem z 21 mikroprzedsiębiorstw zostało założonych przez kobiety (planowane pięć). Wiele z założonych mikroprzedsiębiorstw mimo kilkumiesięcznego stażu rozwijało się b. dynamicznie i podana w sprawozdaniu szacunkowa liczba 30 nowych miejsc pracy może być faktycznie znacznie wyższa. Wykaz utworzonych mikroprzedsiębiorstw zawiera poniższa tabela.

Inne lub niemierzalne wskaźniki

Doświadczenia w realizacji projektu zostały wykorzystane do opracowania i publikacji podręcznika akademickiego „Przedsiębiorczość dla ambitnych. Jak uruchomić własny biznes.”, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2006, wraz z obudową internetową http://www.nowybiznes.edu.pl/. Zgromadzone doświadczenia i narzędzia oraz elektroniczna platforma edukacyjna są od początku 2007 roku wykorzystywane w realizacji projektów, których celem jest wspieranie ambitnych, innowacyjnych form przedsiębiorczości w środowisku akademickim. Można tu wymienić:

a)     Pilotażowy program szkolenia i doradztwa dla 20 wykładowców akademickich w dziedzinie innowacyjnej przedsiębiorczości skierowany przede wszystkim do nieekonomicznych szkół wyższych pod patronatem Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (Przedsięwzięcie „Wsparcie Innowacyjnej Przedsiębiorczości Akademickiej”)

b)    Projekt INNOWATOR finansowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej. Jest to program szkoleniowo-doradczy z zakresu przedsiębiorczości technologicznej. Projekt obejmuje 30 doktorantów nauk ścisłych z kilkunastu uczelni na terenie kraju.

c)     Blok Własna Firma w ramach projektu Akademia Przedsiębiorczości 3, realizowanego przez Forum Młodych KPPP Lewiatan. Było to cykl szkoleń dla studentów uczelni warszawskich zainteresowanych założeniem własnej firmy.

III. OŚWIADCZENIE O ZGODNOŚCI REALIZOWANEGO PROJEKTU Z POLITYKAMI HORYZONTALNYMI UNII EUROPEJSKIEJ

1.     Polityka równych szans – efekt pozytywny

Kluczową kwestią w zakresie wspierania przedsiębiorczości jest włączenie w ten nurt kobiet. Uwarunkowania społeczno-kulturowe i tradycja powodują, że udział kobiet w podejmowaniu inicjatyw przedsiębiorczych jest w Polsce znacznie niższy niż w przypadku mężczyzn i jest to także tendencja ogólnoświatowa. Stąd zwiększenie udziału kobiet było szczególną troską organizatorów projektu. Podejmowane inicjatywy w tym kierunku polegały na:

a)    Preferencji dla kobiet przy naborze kandydatów do Projektu

b)    Otoczenie szczególna opieką kobiet w trakcie fazy podstawowego wsparcia szkoleniowo-doradczego. Wśród finalistów tej fazy 42% stanowiły kobiety

c)    Podobnej opieki w trakcie fazy doradczej, co spowodowało, że ich biznesplany  były dobrze przygotowane. W efekcie w pierwotnej grupie 12 BO objętych wsparciem pomostowym i inwestycyjnym było 5 kobiet (42%). Przypadek losowy, który zmusił jedną Beneficjentkę Ostateczną do zwrotu dotacji obniżył ten wskaźnik ale i tak powstało w sumie 7 mikroprzedsiębiorstw założonych przez kobiety (wobec 5 planowanych)

2.    Polityka wzrostu zatrudnienia – efekt pozytywny

Projekt był realizowany zgodnie z założeniami szerszego Programu „Przedsiębiorczość dla ambitnych autorstwa” autorstwa prof. J. Cieślika. Zakłada on, że ludzie młodzi i wykształceni nie powinni skupiać się na prostych formach przedsiębiorczości, n.p. samozatrudnienie ale powinni tworzyć firmy ambitne, innowacyjne  wykorzystujące wiedzę zdobytą w trakcie studiów.  Ta idea towarzyszyła całemu programowi szkolenia. Także przewidywana dynamika zatrudnienia  i perspektywy rozwojowe były istotnym kryterium oceny wniosków inwestycyjnych.

3.    Polityka społeczeństwa informacyjnego – efekt pozytywny

Projekt był realizowany w formule tzw. blended learning polegającej na łączeniu warsztatów, konsultacji z platformą elektroniczną (portalem), na którym zamieszczane były dodatkowe materiały, narzędzia, wskazówki, realizowane były robocze kontakty z konsultantem. Dla zdecydowanej większości uczestników, mimo że byli to studenci, było to pierwsze doświadczenie z praktyczny wykorzystywaniem narzędzi elektronicznych a zwłaszcza internetu. Z pewnością nabyte umiejętności przydadzą się im w dalszej karierze zawodowej.

Ponadto jednym z ważnych modułów programu szkolenia był Blok „Wykorzystanie potencjału Internetu”. Omawiano tam takie zagadnienia jak:
- skutki rewolucji internetowej na powstawanie  i rozwój nowych firm;
- wykorzystywanie technik internetowych w praktyce prowadzenia biznesu;
- skuteczne modele e-biznesu.

4.    Polityka ochrony środowiska – efekt neutralny

IV. WYPEŁNIANIE OBOWIĄZKÓW W ZAKRESIE INFORMACJI I PROMOCJI PROJEKTU

Opis działań podjętych w ramach informacji i promocji projektu.

Od 1 stycznia 2006 r. zostały uruchomione działania promocyjne mające na celu dotarcie z informacją o Projekcie do jak największej liczby potencjalnych kandydatów. Polegały one na:

a)     opracowaniu i wdrożeniu specjalistycznego wortalu http://twojbiznes.cieslik.edu.pl/ na którym zamieszczono wyczerpujące informacje o Projekcie oraz elektroniczny Kwestionariusz zgłoszeniowy

b)    wysłano oficjalne informacje do władz 93 szkół wyższych na terenie województwa mazowieckiego

c)     wydrukowano plakaty i ulotki, które zostały następnie rozesłane celem rozwieszenia/ rozprowadzenie do wszystkich szkół wyższych woj. Mazowieckiego.

d)    zamieszczono ogłoszenie w dwutygodniku studenckim Studenckie ABC

e)     odbyto szereg wizyt informacyjnych na wybranych uczelniach z udziałem władz uczelni i organizacji studenckich.

Na wszystkich plakatach, publikacjach, stronach internetowych portalu, w biurze Projektu, w trakcie szkoleń i spotkań promocyjnych jest umieszczone logo UE, EFS i ZPORR oraz wzmianka o zaangażowaniu Unii w finansowanie Projektu. Sposób informowania jest zgodny z Rozporządzeniem Rady 1159/2000/WE oraz Planem Promocji ZPORR.

W trakcie realizacji projektu główną formą informacji i promocji projektu był wortal edukacyjno doradczy http://twojbiznes.cieslik.edu.pl/ na którym zamieszczono wyczerpujące informacje o Projekcie.

Data: 11.07.2007